Şaşılık

Şaşılık Nedir ?

Şaşılık, gözlerin birlikte uyum içerisinde ve aynı hizada bakamaması durumudur. Gözler birbirinden farklı yönlere doğru bakmaktadır. Bir göz düzgün bakarken diğer göz içe, dışa, yukarı veya aşağı doğru kaymış olabilir. Şaşı olan hastalar, bazen başlarını sağa veya sola eğmek gibi değişik baş pozisyonları sergileyebilirler. Baş pozisyonu sayesinde gözlerini paralel hale getirebilirler. Şaşılıkta gözün kayma hali sürekli ya da aralıklı olabilir. Bazı şaşılıklarda hasta yorulduğunda, uykulu ya da dalgınken kayma belirginleşebilir. Bazen sağ bazen sol göz kayma gösterebilir. Kayan göz bazen düzelebilir, düzgün olan göz de bazen kayma gösterebilir. Şaşılık çoçuklarda oldukça sık görülen bir problemdir, çocukların yaklaşık %4'ünde görülür. Şaşılık, yaşamın daha sonraki yıllarında da açığa çıkabilir. Kadınlarda ve erkeklerde benzer oranlarda görülür. Bazen ailevi olabilir ancak çoğu zaman şaşılığı olan hastaların ailelerinde şaşılık hikayesi yoktur.

İçe Şaşılık ve Tedavisi

Şaşılık, çoğunlukla içe olmak üzere dışa ve diğer yönlere de olabilir. Şaşılık; genellikle çocuklarda görülen bir problem olup ya doğumdan itibaren mevcuttur veya sonraki yaşlarda belirginleşir. Çocuklarda görülen şaşılık çok büyük oranda içe şaşılık şeklinde olup yine bu çocukların büyük kısmında şaşılık, hipermetropla birliktedir. Burada bilinmesi gereken en önemli nokta, göz kaydığı için görmenin bozuk olmadığı, tam tersine hipermetropinin yani görme bozukluğunun gözün içe kaymasına (şaşılığa) yol açtığıdır. Dolayısıyla içe şaşılığın tedavisinde ilk adım, çocuğa uygun numaralı gözlüğün verilmesidir. İçe şaşılıklı çocuklarda kayma, eğer sürekli olarak tek gözde ise o gözdeki hipermetropi derecesi, diğer gözden (kaymayan gözden) genellikle daha yüksektir ve kayan gözün görme düzeyi kaymayan gözden daha düşüktür. Şaşılıklarda ana amaç, bozuk olan görmeyi gözlüklerle düzeltmektir. Bazı şaşılıklar, sadece gözlük takmakla düzelebilirler. Bu tip içe şaşılıklarda, gözlük çıkarıldığında göz içe kayar, gözlük takıldığında ise kayma tamamen düzelir. Bazı şaşılıklarda ise gözlük takmakla şaşılık tümüyle düzelmez, gözlüğe rağmen göz kaymaya devam eder. Bu tür şaşılıklarda kaymanın tamamen düzeltilmesi için ameliyat gereklidir.

Şaşılıkta Görme Tembelliği

Eğer kayan göz, diğer gözden çok daha zayıf görme düzeyindeyse yani görme tembelliği varsa, bu durumda sadece gözlük takılması, görme düzeyinin artması için yeterli olmayacaktır. Bu hastalarda, kaymayan göz, tembelliğin derecesine göre her gün belirli sürelerle kapatılarak kayan ve tembel olan gözün görme derecesinin arttırılmasına çalışılır. İyi gören gözün kapatılması genellikle çocuk tarafından tepkiyle karşılanır. Böylece, kapama tedavisinin uygulanması güçleşir. Burada anne-babaya durumun önemi anlatılıp belki aylarca devam edecek bu uygulamanın sürdürülmesine çalışılmalıdır. Kapama tedavisi, uzun, yorucu ve sabır gerektiren bir uygulamadır. Kapama tedavisiyle tembelliğin azaltılması, özellikle 7-8 yaşlarına kadar etkili olabilmektedir. Bu nedenle, görme tembelliği ne kadar erken yaşta tanınır ve kapama tedavisine başlanırsa alınacak sonuç da o kadar iyi olacaktır.